۱۳۰۸۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنَّ المَرءَ يَحتاجُ في مَنزِلِهِ و عِيالِهِ إلى ثَلاثِ خِلالٍ يَتَكَلَّفُها و إن لَم يَكُن في طَبعِهِ ذلكَ : مُعاشَرَةٍ جَميلَةٍ. و سَعَةٍ بتَقديرٍ. و غَيرَةٍ بتَحَصُّنٍ.^۱

(انظر) عنوان ۵۵۵ «الوالد و الولد».
عنوان ۲۰۸ «الزواج».

۲۶۸۲

أدَبُ مُعاشَرَةِ العَوامِّ

۱۳۰۸۴.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :مُبايَنَةُ العَوامِّ مِن أفضَلِ المُرُوَّةِ.^۲

۱۳۰۸۵.عنه عليه السلام :مُجالَسَةُ العَوامِّ تُفسِدُ العادَةَ.^۳

۱۳۰۸۶.عنه عليه السلام :مَوَدَّةُ العَوامِّ تَنقَطِعُ كانقِطاعِ السَّحابِ ؛ و تَنقَشِعُ كَما يَنقَشِعُ السَّرابُ.^۴

۲۶۸۳

الميزانُ في مُعاشَرَةِ النّاسِ

۱۳۰۸۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :اِجعَلْ نَفسَكَ ميزانا فيما بَينَكَ و بَينَ غَيرِكَ. و أحِبَّ لِغَيرِكَ ما تُحِبُّ لِنَفسِكَ. وَ اكرَهْ لَهُ ما تَكرَهُ لَها. لا تَظلِمْ كما لا تُحِبُّ أن تُظلَمَ. و أحسِنْ كما تُحِبُّ أن يُحسَنَ إلَيكَ. و استَقبِحْ لِنَفسِكَ ما تَستَقبِحُهُ مِن غَيرِكَ. وَ ارضَ مِنَ النّاسِ ما تَرضى لَهُم مِنكَ.^۵

۱۳۰۸۳.امام صادق عليه السلام :مرد براى اداره خانه و خانواده اش بايد سه كار انجام دهد، هر چند بر خلاف طبع او باشد: خوشرفتارى، گشاده دستى اما به اندازه، و غيرت و ناموس دارى.

۲۶۸۲

آداب معاشرت با عوام

۱۳۰۸۴.امام على عليه السلام :دورى كردن از عوام از بالاترين مردانگى ها است.

۱۳۰۸۵.امام على عليه السلام :همنشينى با عوام، اخلاق و عادات را فاسد مى كند.

۱۳۰۸۶.امام على عليه السلام :دوستى عوام همچون ابر پراكنده مى شود و همچون سراب محو مى گردد.

۲۶۸۳

معيار معاشرت با مردم

۱۳۰۸۷.امام على عليه السلام :در رابطه ميان خود با ديگرى خويشتن را معيار قرار ده و براى او آن بخواه كه براى خود مى خواهى و آنچه بر خود نمى پسندى بر او نيز مپسند؛ همچنان كه دوست ندارى به تو ستم شود، تو نيز به كسى ستم مكن و همچنان كه دوست دارى به تو خوبى شود، تو نيز به ديگران خوبى كن و آنچه را از ديگران زشت مى شمارى از خود نيز زشت شمار و آنچه را از خود پسنديده مى دانى از آنان نيز پسنديده بدان.

1.بحار الأنوار : ۷۸/۲۳۶/۶۳.

2.غرر الحكم : ۹۷۷۵.

3.غرر الحكم : ۹۸۱۲.

4.غرر الحكم : ۹۸۷۲.

5.بحار الأنوار : ۷۷/۲۰۳/۱.